Ngành giáo dục tỉnh Quảng Ninh đã và đang tập trung vào một nhiệm vụ trọng tâm: xây dựng một kho học liệu số dùng chung cho toàn ngành. Tính đến nay, kho dữ liệu này đã có quy mô ấn tượng với hơn 2.000 học liệu và gần 5.000 video bài giảng chất lượng. Đây không chỉ là một kho tài nguyên thông thường, mà còn là cơ sở dữ liệu nền tảng, tạo "bệ phóng" vững chắc cho việc ứng dụng rộng rãi và hiệu quả công nghệ AI trong tương lai gần.

Cán bộ, giáo viên Trường THCS Chu Văn An (phường Cẩm Phả) tham gia tập huấn ứng dụng AI trong quản lý và dạy học do Sở GD&ĐT tổ chức. Ảnh: Báo Quảng Ninh

Việc xây dựng được một hệ thống dữ liệu lớn và có cấu trúc (Big Data) như vậy mang lại nhiều lợi ích chiến lược. Trước hết, nó giúp chuẩn hóa và nâng cao chất lượng tài nguyên giảng dạy trên toàn tỉnh, đảm bảo mọi học sinh, dù ở bất kỳ đâu, cũng có thể tiếp cận với nguồn tri thức chất lượng cao. Thêm vào đó, đây chính là "nguồn nhiên liệu" quý giá để các công cụ AI có thể phân tích, xử lý và đưa ra các giải pháp giáo dục được cá nhân hóa, phù hợp với năng lực và lộ trình học tập của từng học sinh.

AI có thể hỗ trợ giáo viên trong việc tự động hóa các công việc lặp đi lặp lại như chấm điểm, giao bài tập, từ đó giải phóng thời gian để họ tập trung hơn vào việc tương tác, truyền cảm hứng và hỗ trợ chuyên sâu cho học sinh. Đối với người học, các nền tảng ứng dụng AI có thể tạo ra những lộ trình học tập thích ứng, gợi ý các nội dung phù hợp và giúp các em lấp đầy những lỗ hổng kiến thức một cách hiệu quả.

Đầu tiên là hạ tầng số. Đây là nền tảng vật chất thiết yếu, đòi hỏi sự đầu tư đồng bộ các thiết bị công nghệ cao như màn hình tương tác, camera AI, và hệ thống máy tính mạnh. Mục tiêu là phát triển các mô hình tiên tiến như Lớp học số, Thư viện số, tạo ra một môi trường học tập hiện đại và giàu tính tương tác.

Tiếp theo là nền tảng số. Cần phải xây dựng một hệ thống phần mềm dùng chung, có khả năng tích hợp và liên thông dữ liệu giữa các ứng dụng riêng lẻ về quản lý, dạy học và kiểm tra đánh giá. Việc này sẽ giải quyết bài toán dữ liệu phân mảnh, tạo ra một dòng chảy thông tin thông suốt, phục vụ hiệu quả cho việc quản lý và ra quyết định.

Trụ cột cuối cùng và quan trọng nhất là năng lực số. Công nghệ sẽ trở nên vô nghĩa nếu con người không thể làm chủ. Do đó, cần tổ chức bồi dưỡng, nâng cao tư duy làm việc trên môi trường số và kỹ năng ứng dụng AI cho đội ngũ giáo viên. Song song đó, việc trang bị kiến thức và kỹ năng của một công dân số cho học sinh phải được xem là một nhiệm vụ trọng tâm.

Những định hướng này đang nhanh chóng được hiện thực hóa tại cơ sở. Bà Nguyễn Thị Bắc, Hiệu trưởng Trường THCS Chu Văn An (TP Cẩm Phả), chia sẻ: “Các nội dung tập huấn về AI rất thiết thực, bám sát thực tiễn công tác quản lý và dạy học. Ngay sau đó, từ ngày 17/9, các tổ chuyên môn của trường đã bắt đầu áp dụng phương pháp dạy học tích cực kết hợp sử dụng AI để nâng cao chất lượng giờ dạy”.

Cán bộ, giáo viên Trường THCS Chu Văn An (phường Cẩm Phả) sinh hoạt chuyên môn về phương pháp Dạy học tích cực kết hợp sử dụng AI nâng cao chất lượng giờ dạy. Ảnh: Báo Quảng Ninh

Rõ ràng, cách tiếp cận của Quảng Ninh – đi từ nền tảng hạ tầng dữ liệu đến ứng dụng công nghệ đỉnh cao – là một hướng đi bền vững, đảm bảo rằng việc triển khai AI không chỉ mang tính hình thức mà thực sự đi vào chiều sâu, góp phần tạo ra một cuộc cách mạng trong chất lượng dạy và học.

Góc nhìn từ Fermat Tech (FT)

Từ góc độ của một đơn vị công nghệ giáo dục, Fermat Tech đánh giá cao tầm nhìn chiến lược của ngành giáo dục Quảng Ninh. Việc xây dựng một kho học liệu số dùng chung không chỉ là số hóa tài liệu, mà là bước đi nền tảng để kiến tạo một hệ sinh thái giáo dục thông minh. Dữ liệu chính là "mạch máu" của chuyển đổi số và là "nhiên liệu" không thể thiếu cho AI. Khi có một nguồn dữ liệu lớn, sạch và được chuẩn hóa, chúng ta mới có thể phát triển và ứng dụng các mô hình AI tiên tiến để giải quyết những bài toán cụ thể của giáo dục như: cá nhân hóa lộ trình học, dự báo kết quả học tập, và hỗ trợ giáo viên ra quyết định. Bước đi của Quảng Ninh khẳng định một nguyên tắc quan trọng: muốn gặt hái thành công từ công nghệ AI, trước hết phải đầu tư nghiêm túc vào hạ tầng dữ liệu. Đây chính là chìa khóa để chuyển đổi số trong giáo dục đi vào thực chất và tạo ra những giá trị bền vững.

(Theo Báo Quảng Ninh)