Xóa bỏ rào cản tuổi tác: Từ "ngại khó" đến làm chủ AI

Trong lộ trình chuyển đổi số giáo dục, đội ngũ giáo viên lớn tuổi thường được xem là nhóm đối tượng gặp nhiều thách thức nhất trong việc tiếp cận công nghệ mới. Tại Trường Tiểu học Võ Văn Tần (phường Bình Tây, TP. HCM), từng có thời điểm, đây là bài toán nan giải khi tỷ lệ giáo viên lớn tuổi chưa đạt chuẩn kỹ năng số còn khá cao, dẫn tới khoảng cách và "hẫng nhịp" trong nỗ lực chuyển đổi số nhà trường.

Tuy nhiên, với quyết tâm không để ai bị bỏ lại phía sau, nhà trường đã triển khai chiến lược "tiếp sức" toàn diện. Cô Nguyễn Thị Lệ Hằng, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, đơn vị không chỉ khuyến khích, vận động, mà còn hỗ trợ kinh phí, tạo mọi điều kiện để các thầy cô lớn tuổi tham gia bồi dưỡng nâng chuẩn, phổ cập công nghệ, từ đó có thể an tâm học tập.

Kết quả cho tới nay, 100% giáo viên đạt chuẩn, trong đó 20% trên chuẩn. Thậm chí, có giáo viên sinh năm 1966 cũng đã hoàn thành đạt chuẩn. 100% giáo viên nhà trường đều được bồi dưỡng năng lực số, tập huấn về AI, hay mạnh dạn ứng dụng công nghệ số vào bài giảng. Không dừng lại ở mức độ biết sử dụng, nhà trường đã đưa phong trào "Bình dân học vụ số" tiến sâu hơn vào lĩnh vực AI nhằm giúp cho các thầy cô làm chủ AI trong dạy và học, từ đó hình thành và giáo dục năng lực số cho học sinh. 

Giáo viên và học sinh hào hứng tham gia các hoạt động trải nghiệm STEM và robot, minh chứng cho sự đổi mới sáng tạo trong môi trường giáo dục số. Nguồn: Tạp Chí Giáo Dục

"Chúng tôi gỡ khó ngay tại chỗ cho từng thầy cô. Mục tiêu là để AI trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực, giúp giáo viên đổi mới phương pháp dạy học nhẹ nhàng hơn, chứ không phải là rào cản," cô Hằng nhấn mạnh.

Lớp học hạnh phúc với hạ tầng số hiện đại

Tại Trường Tiểu học An Bình (phường An Khánh, TP. HCM), không khí mỗi tiết học của cô Lê Thị Thanh Tuyền diễn ra vui nhộn và "nhẹ nhàng". 100% khối lớp đã được trang bị màn hình tương tác đa điểm và phủ sóng Wifi, tạo thuận lợi cho các thầy cô đổi mới phương pháp giảng dạy và tính sáng tạo cho từng bài giảng. Dù không còn trong độ tuổi "giáo viên trẻ" nhưng so với các giáo viên trẻ hiện tại, cô không hề chậm nhịp hơn. Những tiết học của cô là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa bảng đen truyền thống và các thao tác tương tác hiện đại, giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách hào hứng.

Cô Phạm Thị Thùy Trang, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: "Công nghệ đã thổi một làn gió mới vào công tác giảng dạy. Giáo viên không còn coi đổi mới là áp lực mà xem đó là nhu cầu tất yếu. Không chỉ là trình chiếu slide đơn thuần, các thầy cô giờ đây tự thiết kế video, hình ảnh sinh động và ứng dụng AI có chọn lọc để bài giảng hấp dẫn hơn." Cô cũng nhấn mạnh, "Nhà trường xác định "Bình dân học vụ số" là một trong những yêu cầu cấp thiết trong công tác chuyển đổi số giáo dục của trường, từ đó biến công nghệ số trở thành công cụ thành thục đối với mỗi thầy cô. Đội ngũ thầy cô được nâng đỡ cả về tư duy, hỗ trợ tiếp cận, sử dụng công nghệ số, nhất là việc ứng dụng AI vào đổi mới công tác giảng dạy."

Thu hẹp khoảng cách thế hệ bằng công nghệ

Chuyển đổi số tại Trường Tiểu học Nguyễn Huệ (phường Bến Thành, TP. HCM) được xác định là điều kiện tiên quyết để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Điểm sáng tại đây là sự xóa nhòa khoảng cách về kỹ năng công nghệ giữa các thế hệ giáo viên, khi có nhiều thầy cô lớn tuổi rất chủ động, sẵn sàng tiếp cận công nghệ...

Cô Bùi Thị Thanh, Hiệu trưởng nhà trường nhận định: "Trước đây, công nghệ là sân chơi của giáo viên trẻ. Nhưng hiện nay, đó là công việc thường nhật trong hoạt động giảng dạy của tất cả các giáo viên, kể cả các giáo viên lớn tuổi. Các thầy cô rất chủ động lồng ghép trò chơi công nghệ nhằm tạo hứng thú cho học sinh, hay như tận dụng công nghệ để giúp việc dạy học của mình trở nên nhẹ nhàng, tiết giảm nhiều hoạt động. Với những yêu cầu rất mới trong chuyển đổi số giáo dục, đổi mới giáo dục, nhà trường đưa "Bình dân học vụ số" trở thành cánh tay nối dài để đội ngũ thêm tự tin, chủ động hơn trong việc ứng dụng công nghệ, AI để thiết kế bài giảng, kiểm tra đánh giá và kết nối với phụ huynh,..."

Học sinh tương tác trực tiếp trên các thiết bị máy tính bảng, tiếp cận nguồn học liệu số phong phú trong giờ học. Nguồn: Tạp Chí Giáo Dục

Chính sự chủ động này đã tạo ra sự đột phá về chất lượng, giúp học sinh cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc mỗi khi đến trường, đúng với tinh thần "trường học hạnh phúc".

Số hóa nguồn học liệu: Hướng tới trường học thông minh

Ở bậc Trung học cơ sở, câu chuyện chuyển đổi số lại mang đậm dấu ấn của việc xây dựng kho tài nguyên số. Tại Trường THCS Trần Quốc Toản (phường Bình Trưng, TP. HCM), cô Nguyễn Thị Thu Hằng, Hiệu trưởng nhà trường tự hào về hệ thống thư viện số khổng lồ sau khi đã số hóa thành công nguồn học liệu, bài giảng và tài liệu. Hàng ngàn học liệu do giáo viên tự biên soạn cùng hàng chục ngàn tài nguyên liên kết với Thư viện Khoa học Tổng hợp TP.HCM đã được kết nối đến từng lớp học và từng máy tính của học sinh cũng như giáo viên.

Đặc biệt, phong trào "Bình dân học vụ số" tại đây còn được chuẩn hóa bằng các chứng chỉ quốc tế. 100% giáo viên nhà trường đã đạt chứng chỉ Google Certified Educator Level 1 và đang tiếp tục theo học khóa học Google Certified Educator Level 2 theo cả hình thức trực tiếp và trực tuyến. Đây là bước đệm vững chắc để nhà trường hướng tới mô hình trường học số bài bản và toàn diện trong tương lai gần.

(Theo Tạp chí Giáo dục TP. HCM)