Cô Diễm, giáo viên Trường tiểu học Trương Quyền, giảng dạy tại lớp học số cho học sinh ở Côn Đảo. 

Lớp học không khoảng cách

Đúng 7h30 sáng, tại Trường tiểu học Trương Quyền (TP.HCM), cô Huỳnh Ngọc Diễm trong tà áo dài chỉnh tề, mỉm cười vẫy tay trước màn hình máy tính: "Cô chào các em!".

Đáp lại cô là tiếng chào đồng thanh của tập thể lớp 5H từ Trường tiểu học Cao Văn Ngọc - cách đó hàng trăm cây số, tại đặc khu Côn Đảo. Đây không phải là một buổi giao lưu trực tuyến, mà là một tiết học chính khóa trong mô hình "lớp học số".

Cô Diễm là một trong những giáo viên tiên phong tham gia mô hình này từ năm học 2023-2024. Hiện tại, bên cạnh nhiệm vụ giảng dạy trực tiếp tại Trường tiểu học Trương Quyền, cô còn được Sở GD-ĐT TP.HCM giao nhiệm vụ giảng dạy ở các lớp học số nhằm hỗ trợ cho một số trường ở vùng sâu vùng xa thiếu giáo viên tiếng Anh. Khác với dạy online mùa dịch, học sinh vẫn ngồi tại lớp, quan sát giáo viên qua màn hình lớn và luôn có giáo viên trợ giảng túc trực hỗ trợ.

"Với lớp học số, tôi sử dụng AI để tạo các đoạn clip giúp học sinh luyện kỹ năng nghe - nói, tránh việc dạy từ xa trở nên nhàm chán", cô Diễm chia sẻ.

Không chỉ tại TP.HCM, mô hình lớp học số này cũng được triển khai nhiều ra Hà Nội và các tỉnh miền Bắc như Lào Cai, Tuyên Quang. Những tiết học "xuyên không gian" không chỉ giải quyết bài toán thiếu nhân lực, mà còn mang lại cơ hội tiếp cận giáo dục chất lượng cao và công bằng cho học sinh vùng khó khăn.

Cá nhân hóa: Khi AI thấu hiểu từng học trò

Điểm đột phá lớn nhất mà AI mang lại cho giáo viên, đó chính là khả năng "cá nhân hóa" - điều mà phương pháp truyền thống khó thực hiện được với sĩ số lớp đông.

Tại Hà Nội, thầy Trần Văn Huy (Trường THPT Phan Huy Chú) cho biết nhà trường đã tích hợp AI vào nền tảng ôn luyện. "Giáo viên có thể nhìn thấy khối lượng bài tập về nhà của tất cả các môn để điều chỉnh, tránh quá tải cho học sinh. AI còn phân tích dữ liệu điểm số, giúp giáo viên lên kế hoạch hỗ trợ từng nhóm đối tượng cụ thể", thầy Huy nói.

Cùng quan điểm, thầy Lưu Thuận Tuấn (Trường THPT Bình Tân, TP.HCM) sử dụng AI để chấm bài trắc nghiệm và phân tích lỗi sai. Thầy chia sẻ: "AI giúp tôi tạo ra các trò chơi tương tác, giúp những em học sinh yếu môn Toán cảm thấy việc học vui vẻ và dễ tiếp thu hơn".

Đặc biệt, thầy Phan Anh (Trường THCS Trưng Vương, Hà Nội) đã tận dụng AI để tạo ra hệ thống bài tập "may đo" cho từng nhóm năng lực. "Khi thả yêu cầu cần đạt của Chương trình GDPT 2018 vào ứng dụng, AI sẽ sinh ra các bài hướng dẫn tự học và bài tập tương ứng với điểm mạnh, điểm yếu của mỗi học sinh", thầy Phan Anh hào hứng kể.

Công nghệ và Nghệ thuật sư phạm

Dù công nghệ hiện đại đến đâu, các nhà giáo đều đồng thuận rằng nó không thể thay thế hoàn toàn vai trò của người thầy.

Cô Triệu Phạm Trà Mi (Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa, TP.HCM) thường tổ chức các tiết luyện nói tại thư viện thông minh, nơi học sinh ghi âm bài thuyết trình và nhận phản hồi từ bạn bè, thầy cô qua hệ thống mạng. Tuy nhiên, với những học sinh nhút nhát, cô Mi chọn cách tiếp cận thủ công hơn.

"Có em sợ bị bạn cười vì phát âm chưa chuẩn. Tôi đã làm việc riêng với lớp, sau đó khuyến khích em trả lời những câu hỏi ngắn. Những tràng pháo tay tán thưởng của bạn bè đã giúp em dần quên đi nỗi sợ", cô Mi kể lại. Câu chuyện là minh chứng cho thấy công nghệ là công cụ, còn sự tinh tế và thấu hiểu của người thầy mới là chìa khóa mở cửa tâm hồn học sinh.

Thách thức của "thế hệ số"

Ông Cao Đức Khoa, Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Du (Q.1, TP.HCM), nhận định AI đang hình thành nên một "thế hệ học sinh số" nhanh nhạy nhưng cũng dễ bị tổn thương.

"Nhiều em quen dùng ứng dụng tra cứu, giải bài tập, thậm chí để AI viết văn mẫu mà lười tư duy. Khi ranh giới giữa 'tự học' và 'sao chép' trở nên mờ nhạt, thách thức đặt ra cho giáo viên không chỉ là dạy kiến thức, mà còn là giữ gìn sự trung thực học thuật cho học trò", ông Khoa nhấn mạnh.

(Theo báo Tuổi trẻ)